ဗုီဂြံသုင္ေစာဲ (Be) Verb ကာလပစၥဳပၸန္တုန္

ပုိဒ္ႀကိယာ ကာလပစၥဳပၸန္ဂွ္ ကာလခ်ဴ၀ါက်မၢး ဒးပၚပတိတ္ ဧက၀ုစ္ ကုဪ ဗဟု၀စ္(ေအာန္ ကုဪ ဂႜဳိင္) ပႜန္ေရာင္။
ဧက၀ုစ္ = am, is = (ပႛံ) ဒွ္ရ၊ (ပႛံ) ႏြံရ၊
ဗဟု၀စ္ = are = (ပႛံ) ဒွ္အုိတ္ရ၊ (ပႛံ) ႏြံအုိတ္ရ၊
(တင္စၞတ္။ ပုိဒ္ႀကိယာ am ၀ြံ ဒးေတာဲကုဪ I လၞဳိန္ေရာင္။)
ဗုီဂြံခ်ဴ၀ါက်တုန္
I am engineer.
နဲကဲကႜာဲဘာသာတုန္
အဲ ဒွ္ရ အာစာသုိင္ခႝံ။
အဲဒွ္ အာစာသုိင္ခႝံရ။
I am on the way.
အဲ ႏြံရ ဿဂႜံင္ဂွ္။
အဲႏြံ ဿဂႜံင္ဂွ္ရ။
Nai Rot is my uncle.
နာဲရတ္ ဒွ္ရ အမူအဲ။
နာဲရတ္ဒွ္ အမူအဲရ။
He is in the room.
ညး ႏြံရ ဿခၵမ္ဂွ္။
ညးႏြံ ဿခၵမ္ဂွ္ရ။
They are drivers.
ေဍံတံ ဒွ္အုိတ္ရ သၞာဒှကာ။
ေဍံတံဒွ္ သၞာဒှကာအုိတ္ရ။
Students are at school.
ကြးဘာဂမႜဳိင္ ႏြံအိိုတ္ရ ဿဘာေဗၲာန္လိက္။
ကြးဘာဂမႜဳိင္ႏြံ ဿဘာေဗၲာန္လိက္အိိုတ္ရ။

တင္စၞတ္။ ညံင္ဂြံခ်ဴေလပ္ ညံင္ဂြံကႜာဲေလပ္ဂွ္ ပၲိတ္ျဇဟတ္အိုတ္ညိ။

ဂကူပုိဒ္ (Be) Verb ဂမႜဳိင္

ပုိဒ္ႀကိယာမၢးဂွ္ ကာလခ်ဴ၀ါက်မၢး ဒးသုင္ေစာဲ နကုဪကာလေရာင္။
ကာလပစၥဳပၸန္တုန္ = am, is, are
ကာလအတိက္တုန္ = was, were
ကာလသုီ႓ါတုန္ = be, being, been
တင္စၞတ္။
ဂကူပုိဒ္ (Be) Verb သုင္ေစာဲ ကာလသုီ႓ါဂွ္ အာစာလၝဳဪတံဂွ္ ပညပ္စယၞဳ ကာလ၀ိမုတၲိ(ကာလဟၞဲ)ေရာင္။
ႀကိယာ (၈) မ၀ြံ ပတုိန္ပါင္တုိက္ (taking by heart) အိုတ္ညိ။

တၝဲဏံ ဗွ္ေ၀င္ မအေရ၀္ေ၀ါဟာေအန္ဂလိက္(meanings) ဗႝတ္ညိည အုိတ္စုိအ္

မေ၀ါဟာ သြက္ဂြံဗွ္ဂမႜဳိင္
1. Apple(n)= သတ္ဗႜတ္(သတ္ပၠၜ)၊
2. Baby(n)= ေကာန္ငၝာ္သၞတ၊္
3. Cat (n)= ဗၢ၊ ဲ
4. Doctor(n)= အာစာထပက္ဂဥဳဲ၊
5. E-mail(n)= လိက္ပလံင္ကုဪေအန္တာနိတ၊္
6. Farmer(n)= သၞာဗၝ၊
7. Give (v)=(ပႛံ)ကုဪအိုတ္ရ၊
8. House(n)= သၝိ၊
9. Island(n)=တၠအ္၊
10. Journey(n)= တရၜ၊
11. Knife(n)= ႓ုန္ေရက္သၞတ္၊
12. Lady(n)= သၞတ္ျဗၜ၊
13. Make(v)= (ပႛံ) ေကႜႜာန္အိုတ္ရ၊
14. Night(n) = ဗတံဒမႜဳ၊
15. Oil(n)= ေကႜင္၊
တင္စၞတ္။
၁. (n) = noun ဂွ္ ပုိဒ္နာမ္ေရာင္။
၂. (v)= verb ဂွ္ ပုိဒ္ႀကိယာေရာင္။

ဗုီဂြံဂႜာဲ မႀကိယာတုန္

အဲဂွ္ ဒွ္အစာဘာရ။ (ကေမႜာန္အဲဂွ္ မုေရာ။ ဒွ္ အစာဘာရ။ ဟုိတ္ဂွ္ရ ဒွ္ဂွ္ ဒွ္ပိုဒ္ႀကိယာေရာင္။)
တႝးဆုဂမႜဳိင္ ကွ္အာအုိတ္ရ။ (အကာဲအရာတႝးဆုဂမႜဳိင္ဂွ္ မုဒွ္ေရာ။ ကွ္အာအိုတ္ရ။ ဟုိတ္ဂွ္ရ ကွ္အာအိုတ္ရဂွ္ ဒွ္ပိုဒ္ႀကိယာေရာင္။)
ကြှစက္ ကႜဳင္ရ။ (အကာဲအရာကြီစက္ဂွ္ မုဒွ္ေရာ။ ကႜႜဳင္ရ။ ဟုိတ္ဂွ္ရ ကႜႜဳင္ရဂွ္ ဒွ္ပိုဒ္ႀကိယာေရာင္။)
(၀ါက်ေသၞဟ္တံဂွ္ နနဲသာ္၀ြံကုီ လၝတ္အာအုိတ္ညိ။)

ကုိပ္ကႜာနဴ ဟြံခ်ဴထ႟းကုဪပေရာ (Be) Verb ဏီ မိက္ဂြံလ ၜကုဪ အဓိပၸာယ္ႀကိယာေရာင္။

´အကာဲအရာ ပြမေကႜာန္ ပြမသၸဂွ္´ ေကာ္ခ ၜစ ႀကိယာေရာင္။
ဥပမာတုန္
အဲဂွ္ ဒွ္အစာဘာရ။ (I am a teacher.) တႝးဆုဂမႜဳိင္္ဂွ္ ကွ္အာအုိတ္ရ။ (The leaves are dry.) ကြှစက္မြဲမ ကႜဳင္ရ။ (A bus comes.) ဆာန္မန္ သြံဖ်ာ ေခႝ၀္ေက၀္ရ။ (Chan mon sells vegetables.) နာဲဆာန္ဂကူ တိက္သႜိင္မံင္ရ။ (Nai Chan gae koo is sleeping.) ေကာန္ငၝာ္ဂွ္ စမံင္ကြာင္ရ။ (The baby is eating the biscuits.) မိမာလာ ဒွ္ကႜဳင္ အစာဂဥဳဲရ။(Mi Mar lar has been a doctor.) ပုိဲတံ ဗုဪလ၀္ေပါဲရ။ (We have watched the show.) သၞာဗၝဂမႜဳိင္ ကြာ္ကႜဳင္မံင္ရ။ (Farmers have been working.)